تقریبا تمامی شرکت های سهامی خاص و عام در ابعاد بزرگ نیازمند بازرس هستند اما بازرس کیست و مسئولیت بازرس در شرکت سهامی خاص  چیست ؟ این سوالی است که شاید ذهن بسیاری از شما را درگیر کرده باشد . اگر شما هم جزو افرادی هستید که این سوال برایتان مطرح شده می توانید تا انتهای این متن با ما همراه باشید چرا که ما قصد داریم در این مقاله به بررسی مسئولیت بازرس در شرکت سهامی خاص بپردازیم .

بازرس کیست ؟

قبل از اینکه به بررسی مسئولیت بازرس در شرکت سهامی خاص بپردازیم بهتر است ابتدا بدانید که اصلا بازرس کیست ؟ بازرس در واقع یک مقام نظارتی است که توسط سهامداران یک شرکت برای نظارت بر اعمال هیئت مدیره و مدیرعامل انتخاب می شود و موظف است تا گزارش عملکرد آن ها را بصورت دقیق در بازه های زمانی مختلف به سهامداران ارائه نماید . بازرس ها توسط سهامداران انتخاب می شوند اما آن ها از سهامداران و هئیت مدیره مستقل هستند و عضو آن ها به حساب نمی آیند .
بازرس ها باید شرایط منحصر به فردی را داشته باشند تا بتوانند از لحاظ قانونی این مسئولیت را دریافت نمایند . از جمله مهم ترینِ این شرایط می توان به نداشتن سوء پیشینه کیفری ، عدم خویشاوندی با مدیر عامل یا اعضای هیئت مدیره ، عدم دریافت هیچ گونه حقوق از مدیر عامل یا اعضای هیئت مدیره و یا همسرانشان اشاره نمود و البته اینکه بازرس خود نمی تواند عضو هیئت مدیره و یا مدیر عامل باشد . در شرکت های بزرگ نیز بهتر است از چند بازرس و یا بازرس علی البدل استفاده نمود تا در صورت نبود بازرس اصلی مشکلی برای روند کلی کار بوجود نیاید .

بررسی مسئولیت بازرس در شرکت سهامی خاص

بازرس ها وظایف مختلفی را بر عهده دارند که هر کدام از آن ها به نحوی در جهت منافع شرکت می باشد و به همین سبب است که حضور یک بازرس در شرکت ها الزامی می باشد . وظایف بازرس ها را می توان در نقش های مختلفی بررسی نمود اما بطور کلی بازرس ها سه نقش اطلاع رسانی ، نظارتی و بررسی حساب ها را بر عهده دارند که انجام هر یک از آن ها می بایست در چهارچوب قوانین و وظایف تعیین شده برای آن ها باشد . در ادامه ما تمام این وظایف را با شرح جزئیات برای شما عزیزان گرد آوری نموده ایم .

اطلاع رسانی

این وظیفه بازرس را شاید بتوان یکی مسئولیت های مهم وی در شرکت های سهامی خاص دانست . بازرس مکلف است تا گزارشات مختلفی را به سهامداران و یا مقامات قضایی ارائه دهد . برای این کار بازرس می بایست اطلاعات فنی و تخصصی کافی در رابطه با شرکت و بخش های آن داشته باشد و بتواند یک گزارش کامل و جامع را در این زمینه تدوین نماید . ارائه گزارش کامل یکی از مهم ترین وظایف اطلاع رسانی بازرس است که باید هر ساله آن را ۱۰ روز قبل از مجمع عمومی آماده و به مجمع ارائه نماید .

بازرس می تواند به این مجمع هم گزارش فوق العاده بدهد که شامل گزارشات مربوط به افزایش و کاهش سرمایه ، و یا حق سلب تقدم سهامداران در صورت افزایش سرمایه و… می باشد . البته گاهاً ممکن است اعضای هیئت مدیره و یا مدیر عامل معاملاتی را با شرکت داشته باشند که در این حالت بازرس می تواند جزئیات و نظر خود را در رابطه با این معاملات به سهامداران ارائه دهد . لازم به ذکر است اگر هیئت مدیره و یا مدیر عامل از وظایف خود تخطی داشته باشند و یا در تغییری در انجام آن حاصل نمایند ، بازرس موظف است ان را به نخستین مجمع عمومی پیش رو ارائه نماید .

اطلاع رسانی  به عنوان مسئولیت بازرس در شرکت سهامی خاص

اطلاع رسانی  به عنوان مسئولیت بازرس در شرکت سهامی خاص

وظیفه نظارتی

شاید بتوان این وظیفه را یکی از مهم ترین مسئولیت های بازرس در شرکت سهامی خاص دانست . بازرسین موظف هستند تا بر روی اعمال هیئت مدیره و مدیر عامل نظارت کامل داشته باشند و در صورت تخطی آن را به مجمع ارائه دهند . برای مثال بازرس موظف است میزان سهم های وثیقه ای مدیر عامل را بررسی نماید و مطلع شود که آیا این سهم ها در صندوق شرکت نگهداری می شود یا خیر و مادامی که از این موارد تخطی داشته باشد آن را به مجمع عمومی و سهامداران گزارش دهد . بازرس همچنین وظیفه دارد که بر روی حقوق صاحبان سهام نظارت کامل داشته باشد و از تقسیم یکسان مزایا نظیر حق رای و میزان سود اطمینان حاصل نماید .

نظارت کامل بر روی گزارشات و عملکرد های مدیریت یکی دیگر از مهم ترین وظایف بازرسین می باشد . بازرس ها باید بر روی گزارشاتی که مدیر عامل به مجمع ارائه می دهد نظارت کامل داشته باشند و در صورت تخطی و یا مغایرت آن ها را به مجمع اطلاع دهند . مسئولیت دیگری که بازرس در این زمینه بر عهده دارد وظیفه برگزاری مجمع می باشد. در صورتی که مدیر عامل دعوت به مجمع را فرا نخواند ، بازرس می تواند با هماهنگی سهامدارانی که مالک حداقل یک پنجم از شرکت می باشند اقدام به دعوت مجمع عمومی نماید .همچنین بازرس می تواند بدون صلاح دید آن ها مجمع عمومی و یا حتی فوق العاده را فرا بخواند .

بررسی حساب ها

بازرسان موظف هستند تا بر روی حساب های شرکت و گزارشات و صورت های مالی نظارت نمایند و صحت و درستی آن ها را بسنجند . این ترازنامه ها صورت های مالی می تواند شامل تمام گزارشات حسابداری و حسابرسی شرکت باشد .

باید خاطر نشان کرد که بازرس به هیچ عنوان اجازه تغییر و یا دستکاری صورت های مالی و ترازنامه های و فاکتور های حسابداری را ندارد و تنها وظیفه بررسی و نظارت بر روی آن ها را دارد .

اگر در رابطه با مسئولیت بازرس در شرکت سهامی خاص و یا قوانین مربوط به آن و البته محدوده ی فعالیت قانونی بازرس در شرکت خصوصی سوالی دارید می توانید هم اکنون با کارشناسان ما در شرکت کاردان ارقام تماس حاصل فرمایید و در این زمینه اطلاعات بیشتری را کسب نمایید .